တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာဌာန

တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာဌာန (တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာသိပ္ပံ (မြန်မာ)

ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန၊ သုတေသနနှင့်တီထွင်ဆန်းသစ်မှုဦးစီးဌာန အောက်ရှိ တိကျစွာတိုင်းတာခြင်း နည်းပညာဌာနသည် ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံနိုင်ငံ၏ အမျိုးသားအဆင့်အတိုင်းအတာစံများကို ထိန်းသိမ်းခြင်း၊ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင်ဆောင်ရွက်ခြင်းများကိုဆောင်ရွက်ပြီး၊ အစိုးရအဖွဲ့အစည်းများ၊ စက်မှု လုပ်ငန်းများရှိတိုင်းတာကိရိယာများ၏ အတိုင်းအတာဆိုင်ရာမှန်ကန်တိကျမှုကို ဝန်ဆောင်မှုပေးခြင်းများကို ဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိပါသည်။ ထို့ပြင် တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာစံယူနစ်များတစ်ပြေးညီဖြစ်စေရေး၊ အမျိုးသား အဆင့်အတိုင်းအတာစံများ၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာအတိုင်းအတာယူနစ်စနစ်များနှင့် စံဖြင့်တိုက်ကြည့်စစ်ဆေးခြင်း များဆောင်ရွက်နိုင်ရန်အတွက်လည်းအထောက်အကူပြုပေးလျက်ရှိပါသည်။

ဌာန၏မျှော်မှန်းချက်

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာက အသိအမှတ်ပြုသော၊ အရည်အချင်းပြည့်ဝသော၊ ပွင့်လင်းမြင်သာသော၊ တိုင်းပြည်အတွက်ကိုယ်စားပြုနိုင်သည့် တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာသိပ္ပံအဖြစ်ရပ်တည်နိုင်ရန်၊

ဌာန၏ရည်မှန်းချက်များ

• မြန်မာနိုင်ငံတွင် သိပ္ပံနည်းကျ၊ စက်မှုလုပ်ငန်းနှင့် ဥပဒေအရတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာရပ် တွင် ဦးဆောင်ဦးရွက်ပြုသူဖြစ်စေရန်၊
• သုံးစွဲသူများ၏ ယုံကြည်မှုနှင့်လေးစားမှုရရှိနိုင်ရန်အတွက် စဉ်ဆက်မပြတ်ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ရန်၊
• မြန်မာနိုင်ငံအတွက်ကဏ္ဍစုံတွင်တိုင်းတာမှုဆိုင်ရာ အခြေခံအဆောက်အအုံအား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေ ရန်နှင့် အထောက်အကူဖြစ်စေရန်၊

ဌာန၏ အဓိကလုပ်ငန်းတာဝန်များ

• အမျိုးသားအဆင့်အတိုင်းအတာယူနစ်စနစ်ကိုတည်ထောင်သွားပြီး၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတိကျစွာ တိုင်းတာခြင်းနည်းပညာကဏ္ဍများတွင်ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခြင်း
• အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာအတိုင်းအတာယူနစ်စနစ်များနှင့်တိုက်ကြည့်စစ်ဆေးခြင်းကိုထူထောင်ခြင်း
• နိုင်ငံတွင်းတွင်တရားဝင်အတိုင်းအတာယူနစ်စနစ်များအားဖြန့်ဝေပေးခြင်း
• အမျိုးသားအသိအမှတ်ပြုစနစ်အတွက်မှန်ကန်ကောင်းမွန်သောတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ အခြေခံများထောက်ကူပေးခြင်း
• သက်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းများသို့တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာဆိုင်ရာများကို ပညာပေးခြင်း၊ သင်တန်းများပေးခြင်း၊ အကြံပြုချက်များပေးခြင်း

တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာဌာနတွင်

• သိပ္ပံနည်းကျတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာဌာန
• ဥပဒေအရတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာဌာန
• စက်မှုလုပ်ငန်းဆိုင်ရာတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာဌာန ဟူ၍ ဖွဲ့စည်းထားပါသည်

သိပ္ပံနည်းကျတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ

သိပ္ပံနည်းကျတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာသည် အမျိုးသားအဆင့် တိုင်းတာခြင်းဆိုင်ရာ ယူနစ်စနစ်များသတ်မှတ်ခြင်း၊ အစိုးရအဖွဲ့အစည်းများ၊ စက်မှုလုပ်ငန်းများ ရှိအတိုင်းအတာ ဆိုင်ရာဓာတ်ခွဲခန်းများ၏ တိုင်းတာကိရိယာများကို စံဖြင့်တိုက်ကြည့်စစ်ဆေးခြင်း ဝန်ဆောင်မှုကို ဆောင်ရွက်ပေးခြင်း၊ တိုင်းတာမှုလုပ်ငန်းများတွင် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာယူနစ်စနစ် (SI) နှင့် ကွင်းဆက်မပြတ် တိုက်ကြည့်စစ်ဆေးမှုများဆောင်ရွက်ခြင်း တို့ကိုဆောင်ရွက်ပေးပါသည်။ လက်ရှိဌာနအနေဖြင့် အလေးချိန်တိုင်းတာခြင်း၊ အပူချိန်တိုင်းတာခြင်း၊ လျှပ်စစ်ဆိုင်ရာ တိုင်းတာခြင်း၊ အလျားတိုင်းတာခြင်း၊ ဖိအားတိုင်းတာခြင်း၊ ထုထည်တိုင်းတာခြင်း တို့အား စံဖြင့်တိုက်ကြည့်စစ်ဆေးခြင်း ဝန်ဆောင်မှုကိုဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိပါသည်။
ဌာနရှိတိုင်းတာခြင်းဆိုင်ရာဓာတ်ခွဲခန်းများကို အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာအသိအမှတ်ပြုဓာတ်ခွဲခန်းများ ဖြစ်စေရန် အဆင့်မြှင့်တင်ခြင်းများဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။

စက်မှုလုပ်ငန်းဆိုင်ရာတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ

စက်မှုလုပ်ငန်းများရှိ စက်ရုံ၊ အလုပ်ရုံများ နှင့်အခြားသော တိုင်းတာခြင်းဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းများ ရှိ တိုင်းတာကိရိယာများကို အမျိုးသားအဆင့်အတိုင်းအတာစံများဖြင့် တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးခြင်း၊ စံဖြင့် တိုက်ကြည့်စစ်ဆေးခြင်းများကို ဝန်ဆောင်မှုပေးသွားမည်ဖြစ်ပါသည်။ ထိုသို့ဆောင်ရွက်ရာတွင် တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာဌာနအနေဖြင့် အလေးချိန်ဆိုင်ရာတိုင်းတာကိရိယာများ၊ ကြိုတင်ထုတ်ပိုးကုန်ပစ္စည်းများကို ထိန်းချုပ်ရေးအတွက် တိုင်းတာကိရိယာများကို တိုက်ဆိုင် စစ်ဆေးခြင်း ဆောင်ရွက်ချက်များကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ပါသည်။

ဥပဒေအရတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ

ဥပဒေအရတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ၏အဓိကဆောင်ရွက်ချက်မှာ ကုန်သွယ်မှုနှင့် ဆက်စပ်လျက်ရှိသောတိုင်းတာကိရိယာများကို မှန်ကန်တိကျစေရန်စစ်ဆေးခြင်းဖြစ်ပါသည်။ အဆိုပါ ဆောင်ရွက်ချက်များအတွက်
• လျှပ်စစ်ဆိုင်ရာပစ္စည်းကိရိယာများကိုစမ်းသပ်စစ်ဆေးခြင်း
• ဈေးကွက်အတွက်အသုံးပြုလျက်ရှိသည့်တိုင်းတာကိရိယာများကိုစစ်ဆေးခြင်း
• လောင်စာဆီဖြန့်ဖြူးရောင်းချသည့်ကိရိယာများကိုစစ်ဆေးခြင်း
• အိမ်သုံးနှင့်လုပ်ငန်းသုံးရေမီတာများကိုစစ်ဆေးခြင်း
• ဈေးကွက်အတွင်းရှိကြိုတင်ထုတ်ပိုးကုန်ပစ္စည်းများ၏ အတိုင်းအတာဆိုင်ရာများကို စစ်ဆေးခြင်း များစသည်တို့ကိုဆောင်ရွက်ပါသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာဥပဒေကိုပြဋ္ဌာန်ပြီးနောက် ဥပဒေအရတိကျစွာ တိုင်းတာခြင်းနည်းပညာအတွက် တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးသည့်ဝန်ဆောင်မှုများကို ဆောင်ရွက်သွားမည် ဖြစ်ပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများဖြင့် ထိန်းချုပ်ရန်လိုအပ်သော တိုင်းတာ ကိရိယာများကို တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးခြင်းများဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ပြီး အသိအမှတ်ပြုသည့်လုပ်ငန်းစဉ် များကိုလည်း ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ပါသည်။ ထိုသို့ဆောင်ရွက်သွားခြင်းဖြင့် စားသုံးသူ ကာကွယ်ရေး၊ အတိုင်းအတာဆိုင်ရာထုတ်ကုန်များ နှင့် ကြိုတင်ထုတ်ပိုးကုန်ပစ္စည်းများထုတ်လုပ်ခြင်း လုပ်ငန်းများတွင် မျှတသောကုန်သွယ်မှုကိုဖြစ်ပေါ်စေရေးတို့ကို မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ပါ သည်။

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာအဖွဲ့အစည်းများ

	Bureau International des Poids et Measures (BIPM) www.bipm.org The task of the BIPM is to ensure world-wide uniformity of measurements and their traceability to the International System of Units (SI).
	International Organization of Legal Metrology (OIML) www.oiml.org The(OIML is an intergovernmental treaty organization, established in 1955 in order to promote the global harmonization of legal metrology procedures.
	The Asia-Pacific Legal Metrology Forum (APLMF) http://www.aplmf.org The Asia-Pacific Legal Metrology Forum (APLMF) is a grouping of legal metrology authorities in the Asia Pacific Economic Cooperation (APEC) economies and other economies on the Pacific Rim, whose objective is the development of legal metrology and the promotion of free and open trade in the region through the harmonization and removal of technical or administrative barriers to trade in the field of legal metrology.
	Asia-Pacific Metrology Programme (APMP) www.apmpweb.org The APMP is a grouping of national metrology institute (NMIs) from Asia-Pacific region engaged in improving regional metrology.

တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းအကြောင်း

အလေးတုံး (၂) ခုကို လက်နှစ်ဖက်ပေါ်တစ်တုံးစီတင်၍ မည်သည့်အလေးတုံးက ပိုလေးကြောင်း နှိုင်းယှဉ် ကြည့်ခြင်းကို တိုင်းတာခြင်းပြုလုပ်သည်ဟုမသတ်မှတ်နိုင်ပါ။ သို့သော် သင့်လျော်သည့်အလေးတုံး နောက်တစ်ခုကို အသုံးပြု၍ အဆိုပါအလေးတုံးများ၏ ခြားနားချက်တန်ဖိုးရရှိအောင်ဆောင်ရွက်ခြင်းသည်သာ တိုင်းတာခြင်းဟု သတ်မှတ်နိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။

တိုင်းတာခြင်းတိုင်း၏ မည်သည့်တိုင်းတာခြင်းရလဒ်မဆို အမှားတစ်ခုရှိကိုရှိမည်ဖြစ်ပြီး၊ ယင်းကို ယင်း၏ သဘာဝ အရ မည်သို့မျှမသိနိုင်သောတိုင်းတာခြင်းအမှားဟုဆိုသည်။ အမှန်ဆိုသော် တိုင်းတာခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်ဆိုသည်မှာ တိုင်းတာ ကိရိယာတစ်ခုအား ယင်းတိုင်းတာကိရိယာအတွက်သတ်မှတ်ထားသည့် စံတိုင်းတာကိရိယာကိုအသုံးပြုကာ လိုက်နာဆောင်ရွက်ရန်သတ်မှတ်ထားသောလုပ်ငန်းစဉ်များအတိုင်း နှိုင်းယှဉ်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ တိုင်းတာခြင်းလုပ်ငန်း စဉ်တစ်ခု အတွင်း တိကျမှုကိုပြောင်းလဲဖြစ်ပေါ်စေသည့် အကြောင်းရင်းများ အမျိုးမျိုးရှိပါသည်။

တိုင်းတာခြင်းပြုမည့် ပစ္စည်းကိရိယာများ
တိုင်းတာခြင်းပြုမည့် ပစ္စည်းကိရိယာ အား နှိုင်းယှဉ်ခြင်းပြုမည့် စံအတိုင်းအတာ
တိုင်းတာခြင်းပြုလုပ်သည့် လူပုဂ္ဂိုလ်
တိုင်းတာခြင်းပြုလုပ်ရာတွင် အသုံးပြုမည့် ဆက်စပ်ကိရိယာများ
တိုင်းတာခြင်းပြုလုပ်မည့် နည်းလမ်း
တိုင်းတာခြင်းပြုလုပ်စဉ် သက်ရောက်နိုင်သည့် လေဖိအား၊ အပူချိန်၊ စိုထိုင်းဆ၊ တုန်ခါမှု၊ ပင်လယ်ရေ မျက်နှာပြင်အမြင့်၊ ကမ္ဘာမြေဆွဲအား စသည်တို့သည် တိုင်းတာခြင်းလုပ်ငန်းစဉ် အပေါ် မလွဲအသွေ သက်ရောက်မှုရှိစေပြီး ရလဒ်ကို ပြောင်းလဲစေပါသည်။

ထိုသို့သော အကြောင်းအချက်များပေါင်းစပ်ဖြစ်ပေါ်ရာမှ တိုင်းတာခြင်းအမှား (measurement error) ဟူ၍ ဖြစ်ပေါ်လာရပါသည်။ ထိုတိုင်းတာခြင်းအမှားကို တိုင်းတာခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်မှဖယ်ရှား၍မရနိုင်ပါ။ သို့သော် လက်ခံနိုင် လောက်သည့်အတိုင်းအတာအထိ လျော့ကျအောင်ပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။

တိုင်းတာခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်တွင် ဖြစ်ပေါ်မည့်တိုင်းတာခြင်

းအမှားကို လက်ခံနိုင်သည့်အတိုင်းအတာအထိ လျော့ကျအောင်ဆောင်ရွက်သည့်နည်းပညာမှာ တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ ဖြစ်ပါသည်။

တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ (Metrology)
တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ (Metrology) ဆိုသည့်ဝေါဟာရသည် ဂရိဝေါဟာရများ ဖြစ်သော metron(measure) နှင့် logos (study) စကားလုံး ၂ ခုကို ပေါင်းစပ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။

လူအများစုသည် တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ (Metrology) ကို အင်္ဂလိပ်အသံထွက်အရ (Meteorology – မိုးလေဝသပညာရပ်) နှင့် ရောထွေးအမှတ်မှားလေ့ရှိကြသည်။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် နိုင်ငံတကာမိုးလေဝသအခြေအနေများကို ရုပ်မြင်သံကြား၊ သတင်းစာများ နှင့် ရေဒီယိုများမှ နေ့စဉ်ထိတွေ့ သိရှိနေရသဖြင့် ရင်းနှီးပြီးသား ဝေါဟာရတစ်ခုဖြစ်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။ တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ သည် တိုင်းတာခြင်းများဆိုင်ရာသိပ္ပံပညာတစ်ရပ်ပင်ဖြစ်သည်။ တိုင်းတာခြင်းဆိုရာတွင် ယင်းနှင့်ဆက်စပ်နေ သည့် သီအိုရီ နှင့် လက်တွေ့သဘောတရားအပါအဝင်ဖြစ်သောကဏ္ဍအားလုံးကိုလွှမ်းခြုံဆိုလိုပြီး၊ တိုင်းတာခြင်း ကို သိပ္ပံပညာ သို့မဟုတ် နည်းပညာနယ်ပယ်ရှိ မည်သည့်တိုင်းတာခြင်းအမျိုးမျိုးကမဆို လွတ်လပ်စွာကိုးကား နိုင်ပါသည်။

တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာတွင် အတိုင်းအတာယူနစ်များ နှင့် ယင်းတို့၏ စံချိန်စံညွှန်းများ၊ တိုင်းတာမှုသုံးကိရိယာများနှင့် ယင်းတို့၏အသုံးချမှုနယ်ပယ်များ၊ တိုင်းတာခြင်းနှင့် ဆက်စပ်သောဖြစ်ပျက်လေ့ ရှိသည့်ဖြေရှင်းပေးရမည့်အခြေအနေများကို သီအိုရီအရ နှင့် လက်တွေ့စမ်းသပ်မှုအရ ချဉ်းကပ်ဖြေရှင်းပေးခြင်း များ ပါဝင်ပါသည်။

တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ သည် အဓိကလုပ်ဆောင်မှု (၃) ခု ကို လွှမ်းခြုံဆောင်ရွက်ပါသည်။

၁။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာမှ လက်ခံကျင့်သုံးသည့် တိုင်းတာမှုဆိုင်ရာယူနစ်များစနစ်သတ်မှတ်ခြင်း၊

ဥပမာ – မက်ထရစ်စနစ်

၂။ သိပ္ပံနည်းကျနည်းလမ်းများဖြင့် တိုင်းတာမှုဆိုင်ရာယူနစ်များ၏ အဓိပ္ပာယ်ဖော်ထုတ်ခြင်း၊

ဥပမာ – အလျားအတိုင်းအတာ၏ အခြေခံယူနစ်ဖြစ်သည့် ၁ မီတာ၏ စံသတ်မှတ်ချက်မှာ အလင်း၏ သွားနှုန်းဖြင့် သတ်မှတ်ခြင်း

၃။ တိုင်းတာခြင်းဆိုင်ရာမသေချာမှုတန်ဖိုးများ ဖော်ပြထားသည့် ကွင်းဆက်မပြတ်တိုက်ကြည့်စစ်ဆေးခြင်း စနစ် ကို တည်ထောင်ခြင်း၊

ဥပမာ – တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းဆိုင်ရာဓာတ်ခွဲခန်းများမှ အတိုင်းအတာများ၏တိကျမှုကို မူရင်းစံရှိ သည့် ဓာတ်ခွဲခန်းများ ၏ အတိုင်းအတာများနှင့် နှိုင်းယှဉ် ဆက်စပ်ထားခြင်း

တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာကို တိုင်းတာခြင်းများ နှင့် တိုင်းတာသည့်ပစ္စည်းကိရိယာများ၏ လိုအပ်ချက်များပေါ်မူတည်ကာ အောက်ပါအတိုင်းခွဲခြားနိုင်ပါသည်။

သိပ္ပံနည်းကျ နှင့် စက်မှုဆိုင်ရာ တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ (Scientific and Industrial Metrology)

တိုင်းတာမှုစံချိန်စံညွှန်းများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ ထိန်သိမ်းရေးတို့ကိုဆောင်ရွက်သည်။ ယေဘုယျအား ဖြင့် တိုင်းတာမှုယူနစ်များနှင့်စပ်လျဉ်းသည့် သိပ္ပံနည်းကျနည်းလမ်းများ၊ အငြင်းပွားမှုများ၊ မှားယွင်းမှု အခက်အခဲများ၊ တိုင်းတာမှုဆိုင်ရာမသေချာမှုများ နှင့် တိုင်းတာကိရိယာများ၏တိကျမှုအတွက် တိုင်းတာခြင်း ဆောင်ရွက်မှုဆိုင်ရာ အခက်အခဲများကို သီအိုရီအရ နှင့် လက်တွေ့အရ ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်ပေးခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုသို့ဆောင်ရွက်ရာတွင် တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ၏ အထူးပြုနယ်ပယ်အလိုက် ကွဲပြားခြားနား မှုများ ရှိပါသည်။ ဥပမာ –

အလေးချိန်ဆိုင်ရာတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ
အလျားဆိုင်ရာတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ
လျှပ်စစ်ဆိုင်ရာတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ
အပူချိန်ဆိုင်ရာတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ
ဖိအားသက်ရောက်မှုဆိုင်ရာတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ
ထုထည်ဆိုင်ရာတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ
ဓာတုဗေဒဆိုင်ရာတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ
အချိန်ဆိုင်ရာတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ စသည်ဖြင့် အမျိုးမျိုးရှိပါသည်။

သိပ္ပံနည်းကျ နှင့် စက်မှုဆိုင်ရာတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာနယ်ပယ်များ၏ အခြေခံတာဝန်မှာ စံဖြင့်တိုက်ကြည့်ခြင်း (Calibration) ကို ပြုလုပ်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။

စံဖြင့်တိုက်ကြည့်ခြင်းလုပ်ငန်းသည် မိမိသဘောဆန္ဒအလျောက်ပြုလုပ်ရသောလုပ်ငန်း ဖြစ်ပါသည်။ ဥပဒေအရ မဖြစ်မနေလိုက်နာဆောင်ရွက်ရန်လိုအပ်သည့်လုပ်ငန်းမဟုတ်ပါ။ သို့သော် အဆိုပါစံဖြင့်တိုက်ကြည့် ခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်မှ ရရှိလာသည့်ရလဒ်များကို ဥပဒေအရတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာနယ်ပယ်တွင် လိုအပ် ချက်များသတ်မှတ်သည့်အခါ ကိုးကားရည်ညွှန်းအသုံးပြုနိုင်ပါသည်။

တိုင်းတာကိရိယာများ၏ စံဖြင့်တိုက်ကြည့်ခြင်း လုပ်ဆောင်ချက် နှင့် ယင်း၏ရလဒ်များသည် အရည် အသွေးစနစ်၏ စံနှုန်းများသတ်မှတ်ချက်အပေါ်တွင်များစွာ သက်ရောက်မှုရှိစေပါသည်။

သို့သော်တစ်ခုသတိထားသင့်သည်မှာ စံဖြင့်တိုက်ကြည့်ခြင်းပြုလုပ်ပေးသည့်တိကျစွာတိုင်းတာခြင်း နည်းပညာဆိုင်ရာ ဓာတ်ခွဲခန်းများသည်လည်း “ယင်းတွင်အသုံးပြုနေသည့် တိုင်းတာကိရိယာများအားလုံးကို ယင်းထက်တိကျမှု ပိုမိုအဆင့်မြင့်သောတိုင်းတာကိရိယာများ နှင့် စံဖြင့်တိုက်ကြည့်ခြင်း ပြုလုပ်ထားရန်လိုအပ်ကြောင်း” သတ်မှတ်ထားသည့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာစံချိန်စံညွှန်းများ (ISO 9001၊ ISO/IEC 17025 စသည်) နှင့် အညီ စီမံကွပ်ကဲထားမှုရှိရမည်ဖြစ်ပါသည်။ ယင်းအပေါ်မူတည်၍ သတ်မှတ်ထားသည့် အရည်အသွေးစနစ် တစ်ခုကို ဆုံးဖြတ်ကြပါသည်။

အများအားဖြင့် စံဖြင့်တိုက်ကြည့်ခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်ကိုအရည်အချင်းသင့်လျော်သည့် တိကျစွာတိုင်းတာ ခြင်းနည်းပညာဆိုင်ရာဓာတ်ခွဲခန်းများတွင် ဆောင်ရွက်ကြပါသည်။ ယင်းသို့အရည်အချင်းသင့်လျော်ကြောင်းကို လည်း လွတ်လပ်သည့်အသိအမှတ်ပြုရေးအဖွဲ့က စစ်ဆေးအတည်ပြုပြီး အသိအမှတ်ပြုပေးထားကြရပါသည်။

ဥပဒေအရတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ (Legal Metrology)
ဥပဒေအရလိုအပ်ချက်များကြောင့်ဖြစ်ပေါ်လာရသည့် တိုင်းတာခြင်းဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်ချက်များကို အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်ရသည့် တိုင်းတာခြင်းဆိုင်ရာ သိပ္ပံပညာတစ်ရပ်အဖြစ် တိကျစွာတိုင်းတာခြင်း နည်းပညာတွင်ပါဝင်သောကဏ္ဍတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဥပဒေအရလိုအပ်ချက်များဆိုရာတွင် တိုင်းတာခြင်း၊ အတိုင်း အတာယူနစ်များ၊ တိုင်းတာခြင်းနည်းစနစ်များစသည်တို့ကို ဆောင်ရွက်မည့်သင့်လျော်သောအရည်အချင်း ရှိသည့် အဖွဲ့အစည်းများလည်းလိုအပ်ပါသည်။

ဥပဒေအရတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာကဏ္ဍအနေဖြင့် တစ်နိုင်ငံနှင့်တစ်နိုင်ငံ ဆောင်ရွက်ပုံ ဆောင်ရွက်နည်း နှင့် အကောင်အထည်ဖော်မှုများမှာ မတူညီကြပါ။

ဥပဒေအရတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာဝန်ဆောင်မှုအမည်ခံ၍ သင့်လျော်သောအရည်အချင်းရှိ သည့် အဖွဲ့အစည်းများသည် ဥပဒေအရတိကျစွာတိုင်းတာခြင်း တစ်ရပ်လုံးကို ဖြစ်စေ၊ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ကို ဖြစ်စေ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်ရသည်။ အဓိကဆောင်ရွက်ရသည့် တာဝန်မှာ သတ်မှတ်ထားသည့် အသုံးပြုနယ်ပယ်အလိုက်သုံးစွဲနေကြသည့်တိုင်းတာကိရိယာများ တိုင်းတာခြင်းများကို တစ်ပြေးညီဖြစ်စေရန် ဖြစ်ပါသည်။

ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုလုပ်ငန်းများ
သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ရေးလုပ်ငန်းများ
ပြည်သူများဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းရေးလုပ်ငန်းများ
စားသုံးသူအခွင့်အရေးကာကွယ်ရေးလုပ်ငန်းများ
အခွန်အခပေးဆောင်ခြင်း၊ ရေမီတာ၊ လျှပ်စစ်မီတာ သုံးစွဲခများပေးဆောင်ခြင်းလုပ်ငန်းများ
အကောက်ခွန်ပေးဆောင်ခြင်းလုပ်ငန်းများ
ကုန်ရောင်း ကုန်ဝယ်ခြင်းလုပ်ငန်းများ စသဖြင့် ပြည်သူတို့၏ နေ့စဉ်လူမှုဘဝနယ်ပယ်တွင် ပါဝင်လွှမ်းခြုံနေသည့် ကဏ္ဍများအတွက် တိုင်းတာမှုဆိုင်ရာ နည်းဥပဒေများ၊ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်း သတ်မှတ်ချက်များ ပြဌာန်းထားရန်လိုအပ်ပါသည်။

တိုင်းတာကိရိယာများနှင့် ပတ်သက်သည့် နည်းဥပဒေများ၊ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်း သတ်မှတ်ချက်များ တွင် သက်ဆိုင်ရာနယ်ပယ်အလိုက် သတ်မှတ်ထားသည့် တိုင်းတာကိရိယာများအတွက် အသေးစိတ် ဖော်ပြရန် လိုအပ်သည့် အချက်အလက်များကို ထည့်သွင်းဖော်ပြကြပါသည်။

ဥပဒေအရတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ နှင့် သိပ္ပံနှင့်စက်မှုဆိုင်ရာတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်း ပညာတို့၏ ကွဲပြားချက်များကိုအောက်ပါဇယားတွင် နှိုင်းယှဉ်ဖော်ပြထားပါသည်။

ဥပဒေအရတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ သိပ္ပံနှင့်စက်မှုတိကျစွာတိုင်းခြင်းနည်းပညာ

မဖြစ်မနေလိုက်နာရန်တာဝန်ရှိသည် မိမိတို့၏သဘောဆန္ဒအတိုင်းသာဖြစ်သည်

တရားဝင် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများအပေါ်အခြေခံသည် စံနှုန်းသတ်မှတ်ချက်များအပေါ် အခြေခံသည်

တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးခြင်းပြုလုပ်ရမည် စံဖြင့်တိုက်ကြည့်ခြင်း၊ စစ်ဆေးခြင်း ပြုလုပ်နိုင်သည်

တရားဝင် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများတွင် လိုက်နာရမည့် လိုအပ်ချက်များကို အတိအကျဖော်ပြထားရန် လိုအပ် သည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာနှင့်သက်ဆိုင်ရာအမျိုးသား စံချိန်စံညွှန်းများကို ကိုးကားပြုပြီး၊ တိုင်းတာခြင်း ဆိုင်ရာ မသေချာမှုတန်ဖိုးကို သတ်မှတ်သည်
တိုင်းတာကိရိယာတစ်ခု၏ အမှားများသည် ယင်းတိုင်းတာကိရိယာအားတိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးခြင်း ပြုလုပ်မှု အပေါ်တွင်မူတည်သည် တိုင်းတာကိရိယာတစ်ခု၏ အမှားများသည် ယင်းတိုင်းတာကိရိယာကဖော်ပြမှု အပေါ်တွင်မူတည် သည်
တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးခြင်းဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်ခွင့်ကို ဥပဒေအရ စီမံခန့်ခွဲပိုင်ခွင့်ရှိသည့် အာဏာပိုင် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုက ဆောင်ရွက်သည် စံဖြင့်တိုက်ကြည့်ခြင်း လုပ်ငန်းစဉ်ကို အရည်အချင်း ရှိသော တိုင်းတာခြင်းဆိုင်ရာ ဓာတ်ခွဲခန်း က ဆောင်ရွက်သည် (ဖြစ်နိုင်ပါက အသိအမှတ်ပြုမှု လက်မှတ်ရအဖွဲ့အစည်းတစ်ခု ဖြစ်သင့်)
အထောက်အထားထုတ်ပေးခြင်း၊

တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးပြီးကြောင်းအမှတ်အသားများ၊

တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးပြီးကြောင်း အသိအမှတ်ပြု လက်မှတ်၊

အထောက်အထားထုတ်ပေးခြင်း၊

စံဖြင့်တိုက်ကြည့်ပြီးကြောင်း အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်၊

စစ်ဆေးပြီးကြောင်းအသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်၊

အထက်ဇယားတွင်ဖော်ပြထားသကဲ့သို့ ဥပဒေအရတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာစနစ်တွင် မဖြစ်မနေလိုက်နာဆောင်ရွက်ရန်တာဝန်ရှိသည့် အခြေအနေများ နှင့် ဥပဒေ၊ နည်းဥပဒေ၊ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်း များတွင် သီးခြားဖော်ပြထားသည့်သတ်မှတ်ချက်များကို လိုက်နာဆောင်ရွက်ရမည့် တာဝန်ရှိပါသည်။ အခြား ဆောင်ရွက်ရမည့် အချက်တစ်ချက်မှာ တိုင်းတာကိရိယာတစ်ခု၏ တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးခြင်း (verification) အတွက် သီးခြားလိုအပ်ချက်များကို အတည်ပြုပေးခြင်းဖြစ်သည်။

သိပ္ပံနှင့်စက်မှုဆိုင်ရာတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာစနစ်မှာ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလိုအပ်ချက်များ နှင့် အမျိုးသားစံနှုန်းများအတိုင်း သတ်မှတ်ချက်များကို မိမိသဘောဆန္ဒအလျောက် လိုက်နာဆောင်ရွက်ရန်ဖြစ် ပါသည်။ ထိုနေရာတွင် တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာဆိုင်ရာဆောင်ရွက်ချက်များသည် တိုင်းတာကိရိယာ တစ်ခုကို စံဖြင့်တိုက်ကြည့်ခြင်း (Calibration) ပြုလုပ်သည့် လုပ်ငန်းစဉ်များပင်ဖြစ်ပါသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စံချိန်စံညွှန်းများကို ကိုးကား၍ ယင်းတိုင်းတာကိရိယာ၏ တိုင်းတာခြင်းမသေချာမှုတန်ဖိုး (measuring uncertainty) ကို သတ်မှတ်ခြင်းပင်ဖြစ်ပါသည်။

အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုသည် အရည်အသွေးစံနှုန်းများကို မိမိသဘော ဆန္ဒအလျောက်ဆောင်ရွက်ရန် ဖြစ်သော်လည်း၊ ထိုအရည်အသွေးစံနှုန်းများကို ဥပဒေအရလိုက်နာရန်သတ်မှတ်ထားပါက ထိုအချက်ကို မဖြစ်မနေလိုက်နာသင့်ပါသည်။

တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးခြင်း (verification) နှင့် စံဖြင့်တိုက်ကြည့်ခြင်း (calibration) တို့၏ အရေးအကြီးဆုံး ခြားနားချက်မှာ တိုင်းတာကိရိယာတစ်ခု၏ အမှားများကိုသတ်မှတ်ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။

တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်မှာ တိုင်းတာကိရိယာတစ်ခုမှဖော်ပြသည့်တန်ဖိုးသည် သတ်မှတ် ထားသောလက်ခံနိုင်သည့် အမှားအတိုင်းအတာပမာဏအတွင်းကိုက်ညီမှု ရှိ/မရှိ တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေး အတည်ပြု သည့်လုပ်ငန်းစဉ် ဖြစ်သည်။ ဥပမာ – တိုင်းတာကိရိယာတစ်ခုအတွက် သတ်မှတ်ထားသော လက်ခံနိုင်သည့် အမှားတန်ဖိုးမှာ (± 0.5 cm) ဆိုပါစို့။ ထိုအခါ အဆိုပါတိုင်းတာကိရိယာကို စံအတိုင်းအတာ (10 cm) ဖြင့် တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးခြင်းပြုလုပ်သည့်အခါ အဆိုပါတိုင်းတာကိရိယာသည် (9.5 cm နှင့် 10.5 cm) အတွင်း ပြသပါက မှန်ကန်ကြောင်း လက်ခံနိုင်သည်ဟုသတ်မှတ်ပြီး၊ အကယ်၍ အဆိုပါတိုင်းတာကိရိယာက (9.5 cm နှင့် 10.5 cm) ထက်ကျော်လွန်/လျော့နည်း ဖော်ပြနေပါက ယင်းကို မှားယွင်းသောကိရိယာအဖြစ် သတ်မှတ်ရ မည် ဖြစ်ပါသည်။

စံဖြင့်တိုက်ကြည့်ခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်မှာ တိုင်းတာကိရိယာတစ်ခု၏ တိုင်းတာခြင်းဆိုင်ရာမသေချာမှုတန်ဖိုး များကို ဖော်ထုတ်သည့် လုပ်ငန်းစဉ် ဖြစ်ပါသည်။ စံဖြင့်တိုက်ကြည့်ခြင်းဖြင့် ရရှိလာသော ရလဒ်အဖြေများကို အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာစံချိန်စံညွှန်းများ၊ သက်ဆိုင်ရာအမျိုးသားစံချိန်စံညွှန်းများ နှင့် တိုက်ကြည့်စစ်ဆေးရန် ရည်ရွယ်ခြင်း ဖြစ်သည်။

အကယ်၍ တိုင်းတာကိရိယာတစ်ခုသည် တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်ကို လုပ်ဆောင်ရန်လိုအပ် သည်ဟု သတ်မှတ်ပါက ယင်းတိုင်းတာကိရိယာကို ဥပဒေ၊ နည်းဥပဒေ၊ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများဖြင့် ပြဌာန်း ထားရန်လိုအပ်ပါသည်။

စက်မှုဆိုင်ရာ တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာကဏ္ဍ အနေဖြင့် နိုင်ငံသားတို့အတွက် နှင့် သုတေသန လုပ်ငန်းများအတွက်အရည်အသွေးပိုမိုသေခြာစေရေးအတွက်လည်းကောင်း၊ စမ်းသပ်မှုအဆင့်များ၊ ထုတ်လုပ်မှု အဆင့်များ နှင့် စက်မှုလုပ်ငန်းများအတွက် လည်းကောင်း၊ အသုံးပြုသည့် တိုင်းတာမှုဆိုင်ရာ ကိရိယာများ၏ လုပ်နိုင်စွမ်းအားများအပြည့်အဝဖြစ်စေရေး သေခြာစေရန် ဆောင်ရွက်ပါသည်။ အသုံးပြုရန်ရည်ရွယ်ထားသော လိုအပ်ချက်များနှင့် ပြဌာန်းချက်များကို လိုက်နာမှုသေခြာစေရန်အတွက် စက်မှုလုပ်ငန်းများမှ အတိုင်းအတာ ကိရိယာများ စီမံထိန်းသိမ်းခြင်း၊ တိုင်းတာမှုလုပ်ငန်းစဉ်များကို ထိန်းချုပ်ခြင်းများဆောင်ရွက်ပါသည်။

ယနေ့ ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးသည် ယုံကြည်စိတ်ချရသောတိုင်းတာခြင်းအပေါ်တွင် များစွာတည်မှီလျက် ရှိနေပါသည်။ ထိုသို့ဆောင်ရွက်ရာတွင် ကုန်သွယ်မှုနည်းပညာဆိုင်ရာအတားအဆီးများ မဖြစ်ပေါ်စေသင့်ပဲ ထိုသို့ မဖြစ်ပေါ်စေရန်လည်း ကြိုတင်သတ်မှတ်ချက်များ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ချမှတ်ထားရမည် ဖြစ်သကဲ့သို့ တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းဆိုင်ရာ အခြေခံအဆောက်အအုံများကို အခြေခိုင်စွာ၊ အားကောင်းမှုရှိစွာ ဖြစ်တည်နိုင်ရန် လည်းလိုအပ်ပါသည်။

တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းမဟာဗျူဟာစီမံကိန်း

မြန်မာနိုင်ငံတွင် လျင်မြန်စွာကျယ်ပြန့်ကြီးထွားလာသော စီးပွားရေးနှင့်လူမှုရေးလိုအပ်ချက်များအား တဖက်တလမ်း မှ ဖြည့်ဆည်းပေးသည့်အနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အရည်အသွေးဆိုင်ရာအခြေခံအဆောက်အအုံကို အင်အားတောင့်တင်း ခိုင်မာလာစေရေးကို အားသွန်ခွန်စိုက် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ ထိုသို့ဆောင်ရွက်ရာတွင် အရည်အသွေးဆိုင်ရာ အခြေခံအဆောက်အအုံ၌ အရေးပါသည့်ကဏ္ဍမှ ပါဝင်လျက်ရှိသည့် တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာဆိုင်ရာ ဝန်ဆောင်မှုများပေးနိုင်ရေးနှင့် သိပ္ပံပညာဆိုင်ရာစွမ်းဆောင်ရည်များ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရေးတို့အတွက် လမ်းညွန်မှုပြု နိုင်ရန် တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာမဟာဗျူဟာစီမံကိန်းကို ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန၊ သုတေသနှင့်တီထွင်ဆန်းသစ် မှုဦးစီးဌာနက အခြားဆက်စပ်အဖွဲ့အစည်းများနှင့်ညှိနှိုင်းရေးဆွဲခဲ့ပါသည်။

ယင်းမဟာဗျူဟာစီမံကိန်း (၆) ရပ်မှာ –

(၁) အမျိုးသားအဆင့်အတိုင်းအတာစံများ စတင်ထူထောင်ရန်၊

(၂) အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာယူနစ်စနစ် (SI) စနစ်ဖြင့် ကွင်းဆက်မပြတ်စံဖြင့်တိုက်ကြည့်စစ်ဆေးထားသော စံဖြင့် တိုက်ကြည့်စစ်ဆေးသည့်ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများ ထူထောင်ရန်၊

(၃) ဥပဒေအရတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာအတွက် တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးခြင်းဆိုင်ရာ ဝန်ဆောင်မှုအား ဆောင်ရွက်ရန်၊

(၄) အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်ရရှိထားသော ဒုတိယအဆင့်ရှိစံဖြင့်တိုက်ကြည့်စစ်ဆေးသည့် ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်း များ ထူထောင်ခြင်းကို ကူညီထောက်ပံ့ပေးရန်၊

(၅) တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာဆိုင်ရာ ဆောင်ရွက်ချက်များနှင့် သက်ဆိုင်သည့် ဆက်စပ်အဖွဲ့အစည်းများ၊ ကုန်ထုတ်လုပ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ၊ လုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်ရန်၊

(၆) တိုင်းတာမှုဆိုင်ရာသုတေသနလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်ရန် တို့ဖြစ်ပါသည်။

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ခြင်းများ

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းများ

တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာဌာနသည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာအကူအညီပေးရေးအဖွဲ့အစည်းများဖြစ်သည့် UNIDO၊ PTB၊ GIZ၊ USAID နှင့် JICA စသည့်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပူးပေါင်း၍ ခေတ်မီသော တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာဆိုင်ရာအခြေခံအဆောက်အဦကို ခိုင်မာစေရန်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ ထို့ပြင် အာဆီယံစံချိန်စံညွှန်းနှင့်အရည်အသွေးဆိုင်ရာအတိုင်ပင်ခံ ကော်မတီအောက်ရှိ ဥပဒေအရတိကျစွာ တိုင်းတာခြင်းနည်းပညာလုပ်ငန်းအဖွဲ့ (ACCSQ – WG3) တာဝန်ခံဌာနအဖြစ်လည်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိ ပါသည်။

ဌာနအနေဖြင့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းများတွင် လည်း အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်ပါဝင်ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် စီစဉ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။

UNIDO Technical Assistances

Revised Metrology law by UNIDO legal expert
Provided training of calibration (Volume) in local
Technical Assistance Training (Theory)for Industrial Metrology(2014)
Technical Assistance Training for Legal Metrology(2015)
Survey team will provide data for Industrial Metrology.
Proposed to renovate the existing laboratories
Proposed to support lab equipment. (Dimension, Temperature, Mass and Balance)

PTB Technical Assistances

Provided draft Metrology Law
Provided study visit to establish NMI
Donated Mass E2 Class and Some environmental equipments for Mass Lab
Provided calibration training for Mass , Electrical, Dimension and Temperature in NIMT
Providing the training for existing laboratory to be accreditated (ISO/IEC 17025)
Drafting the strategic plan for Metrology from 2016-2021

USAID Technical Assistances

Revised Metrology Law(Draft)
Delivered document regarding NMI
Donated Multi Product Calibrator and Precision 6.5 Digital Multimeter by Fluke.
Donated Radian Energy Reference Standard by Radian Research, Inc .
Arrangement of donation of workplace training (computer based E learning training programs for precession measurement )

JICA Technical Assistances

Provided Study Visit in NIMJ and Secondary Calibration Laboratories to establish NIM in Myanmar
Proposed to establish Time and Frequency Calibration Laboratory (JICA ODA Project).
Proposed to establish Rice Moisture Calibration Laboratory (JICA ODA Project)

GIZ Technical Assistances

Provided Metrology Expert for the assessment of volume & pressure laboratories in industries (GIZ ‘support)
Proposed to support Volume Standards equipments and trainings for Volume Calibration Laboratory

Proposed to support Pressure Standards equipments and training for Pressure Calibration Laboratory

ဓါတ်ခွဲခန်း နှင့် ဝန်ဆောင်မှုများ

Dimensional Calibration Laboratory

Dimensional Laboratory
Description	Range
Vernier Caliper (Analog/Digital)	0 – 1000 mm
Micrometer (Analog/Digital)	(0-25) mm, (25-50) mm, ……. (275-300) mm
Dial Gauge & Dial Test indicator	0-10 mm
Measuring Tape & Measuring Ruler	All Range
Radius Gauge	All Range
Feeler Gauge	All Range
Angle (Inside/Outside)	0-360°
Sieve Diameter	mm
Engineering Square/ Protractor	0-360°
Gauge Block	0 – 300 mm
Thickness	0 – 100 mm

Dimensional Lab
Type of Measuring	Range	ဈေးနှုန်း (ကျပ်)		Remark
Type of Measuring	Range	Measurement Report	Calibration Certificate	Remark
Vernier Caliper using with standard slip gauge	(0 – 150) mm	–	30,000
Vernier Caliper using with standard slip gauge	(0 – 1000) mm	10,000	–
Micrometer using with standard slip gauge	(0 – 25) mm	–	30,000
Micrometer using with standard slip gauge	(25 – 50)mm, (50 – 75) mm,… (225 – 300) mm	6,000	–
Thickness (using micrometer)	(0 – 25) mm	6,000	–
Thickness (using profile projector)	(0 – 100) mm	10,000	–
Angle using profile projector	(0 to 360)°	10,000	–
Sieve Diameter using profile projector	mm	16,000	–
Gauge Block using Vernier Caliper	(0 – 300) mm	2,000/piece	–
Feeler Gauge	1 – 5 Blades	5,000	–
	1 – 10 Blades	10,000	–
	1 – 15 Blades	15,000	–
	Above 15 blades, every additional blade	+1,000	–
Dial Gauge and Dial Test Indicator	(0 – 10) mm	6,000	–

Measuring Tape	1 m	3,000	–
Ruler	1 m	15,000
Ruler	1 ft	10,000

Dimensional Laboratory (ထပ်တိုး ဈေးနှုန်းများ)
Type of Measuring	Range	ဈေးနှုန်း (ကျပ်)		Remark
		Measurement Report	Calibration Certificate
Radius Gauge (Gauge Fillet Set)	1 blade	3000	–

Weight and Balance Calibration Laboratory

Missions

Maintain National Standards of Mass
Disseminate of SI unit of Mass to users through calibration services of mass and balances
Provide training on mass and balances

Weight/Mass Calibration

Mass Calibration Laboratory is providing the calibration service for your secondary mass standards in testing laboratory and working standards maintained in your factory and industry.

Mass

Class

Range

F₁

F₂

M₁

M₂

M₃

(1 mg-20 kg)

Calibration Measurement Capability (CMC) forMass / Weight

Measurement Quantity	Range	Expanded Uncertainty k = 2	Remark
Mass	1 mg	0.006 mg	Direct substitution against Weights OIML Class E₂
	2 mg	0.006 mg
	5 mg	0.006 mg
	10 mg	0.008 mg
	20 mg	0.010 mg
	50 mg	0.012 mg
	100 mg	0.016 mg
	200 mg	0.020 mg
	500 mg	0.025 mg
	1 g	0.03 mg
	2 g	0.04 mg
	5 g	0.05 mg
	10 g	0.06 mg
	20 g	0.08 mg
	50 g	0.10 mg
	100 g	0.16 mg
	200 g	0.30 mg
	500 g	0.80 mg
	1 kg	1.60 mg
	2 kg	3 mg
	5 kg	8 mg
	10 kg	16 mg
	20 kg	30 mg

Electronic Balance Calibration (on-site Calibration)

Calibration of Electronic Balance up to 5 decimal places in gram at your Testing Laboratory, Factory and Industry. Using Standard Reference Weight traceable to International, National Metrology Institute, Accredited Calibration Laboratory.

Electronic Balance

(Single-range & Multi-range Up to 40 kg)

Semi-micro balances

Resolution, d = 0.01 mg

Analytical balances

Resolution , d = 0.1 mg

Precision balances

Resolution , d = 1 g -1 mg

Calibration Measurement Capability (CMC) for Balance

Measurement Quantity	Range	Expanded Uncertainty k = 2	Remark
Balance	1 g	0.01 mg	Using with EURAMET cg-18 weights OIML Class E₂
	2 g	0.01 mg
	5 g	0.02 mg
	10 g	0.02 mg
	20 g	0.03 mg
	50 g	0.03 mg
	100 g	0.05 mg
	200 g	0.10 mg
	500 g	0.27 mg
	1 kg	0.53 mg
	2 kg	1.00 mg
	5 kg	2.67 mg
	10 kg	5.33 mg
	20 kg	10.0 mg
	30 kg	15.0 mg
	40 kg	20.0 mg

Traceability

Example of Calibration Certificate for Electronic Balance and Weight Sets

Calibration Certificate for Weight Sets

Calibration Certificate for Electronic Balance

Calibration Fees for Electronic Balance Calibration

Range	Maximum Capacity	Resolution	Calibration Fee (kyat)
Single	Up to 2 kg	5 decimal 4 decimal	75000
	Up to 2 kg	3 decimal 2 decimal 1 decimal	30000
	Up to 10 kg	3 decimal	60000
	Up to 10 kg	2 decimal 1 decimal	40000
	Up to 20 kg	3 decimal	80000
	Up to 20 kg	2 decimal 1 decimal	60000

	Up to 30 kg		3 decimal	100000
	Up to 30 kg		2 decimal 1 decimal	80000
	Up to 40 kg		3 decimal	120000
	Up to 40 kg		2 decimal 1 decimal	100000
Multi-range	Up to 2 kg	5decimal 4decimal		125000

Calibration Fees for Weight Calibration

Weight Class	Range	Calibration Fee (kyat)
F₁	(1 mg – 2 kg)	15000 (per piece)
F₁	(5 kg – 10 kg)	18000 (per piece)
F₂ / M₁	(1 mg – 2 kg)	12000 (per piece)
F₂ / M₁	(5 kg – 10 kg)	15000 (per piece)
M₂ / M₃	(1 mg – 2 kg)	10000 (per piece)
M₂ / M₃	(5 kg – 10 kg)	13000 (per piece)
Any class	20 kg	23000 (per piece)

Electrical Calibration Laboratory

TIME Electronics 5025 C Multifunction Calibrator

Description

Range

DC Voltage

AC Voltage

DC Current

AC Current

Resistance

Capacitance

0 to 1050 V

1mV to 1050V

0 to 22A

10uA to 22A

10W to 1GW Decade Values

10nF to 1uF

Fluke 5502 A Multi-Product Calibrator

Description

Range

DC Voltage

AC Voltage

DC Current

AC Current

Resistance

Capacitance

0 to 1020 V

1 mV to 1020 V from 10 Hz to 500 kHz

0 to 20.5 A

29 mA to 20.5 A with variable freq:limits

0 to 1100 MW

220 pF to 110 mF

Electrical Lab
Type of Measuring	Range	ဈေးနှုန်း (ကျပ်)		Remark
Type of Measuring	Range	Measurement Report	Calibration Certificate	Remark
Digital Clamp Meter	AC Voltage	–	10,000	4 ½ digit
	DC Voltage	–	10,000	4 ½ digit
	AC Current	–	10,000	4 ½ digit
	DC Current	–	10,000	4 ½ digit
	Resistance	–	10,000	4 ½ digit
	Capacitance	–	10,000	4 ½ digit
Multi Meter	AC Voltage	–	10,000	4 ½ digit
	DC Voltage	–	10,000	4 ½ digit
	AC Current	–	10,000	4 ½ digit
	DC Current	–	10,000	4 ½ digit
	Resistance	–	10,000	4 ½ digit
	Capacitance	–	10,000	4 ½ digit

Temperature Calibration Laboratory

Equipments

Range

Digital Thermometer

-90°C to 125 °C

(Calibration certificate)

Liquid in Glass Thermometer

0°C to 90°C

(Measurement Report)

Temperature Lab
		Measurement	Calibration
Digital Thermometer	-90°C to 120°C	–	20,000
Liquid in Glass	0°C to 90°C	5,000	–

Volumetric Measurement Laboratory

Volume Laboratory
Burette	0-100 ml
Volumetric Flask	0-1000 ml
Measuring cylinder	0-100 ml
Conical flask	0-500 ml
Pipette	0-25 ml

Price List

Volume Lab
Volumetric measuring cylinder	(0 – 100) ml	10,000	–
Burette	(0 – 100) ml	10,000	–
Volumetric Flask	(0 – 1000) ml	10,000	–
Gallon Cup	1 to 5 gallon	20,000	–
Gallon Cup	Below 1 gallon	10,000	–
Liter Cup	(5 – 20) L	10,000	–
Liter Cup	Below 5 L	7,000	–
Beaker	(0 – 500) ml	10,000	–
Beaker	Above 500 ml	15,000	–
Conical Flask	(0 – 500) ml	10,000	–
Conical Flask	Above 500 ml	15,000	–
Pipette	(0 – 25) ml	10,000	–

Pressure Measurement Laboratory

Pressure Laboratory
Pressure Gauge	0 to 4000 psi

Pressure Lab
Pressure Gauge	(0 – 200) psi	10,000	–
Pressure Gauge	(above 200 – 4000) psi	15,000	–

	+95 1 668044
	[email protected]

တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာဌာန (တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာသိပ္ပံ (မြန်မာ)

ဌာန၏မျှော်မှန်းချက်

ဌာန၏ရည်မှန်းချက်များ

ဌာန၏ အဓိကလုပ်ငန်းတာဝန်များ

တိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာဌာနတွင်

သိပ္ပံနည်းကျတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ

စက်မှုလုပ်ငန်းဆိုင်ရာတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ

ဥပဒေအရတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာ

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတိကျစွာတိုင်းတာခြင်းနည်းပညာအဖွဲ့အစည်းများ

Bureau International des Poids et Measures (BIPM)

International Organization of Legal Metrology (OIML)

The Asia-Pacific Legal Metrology Forum (APLMF)

Asia-Pacific Metrology Programme (APMP)

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းများ

UNIDO Technical Assistances

PTB Technical Assistances

GIZ Technical Assistances

Dimensional Calibration Laboratory

Weight and Balance Calibration Laboratory

Missions

Weight/Mass Calibration

Calibration Measurement Capability (CMC) forMass / Weight

Electronic Balance Calibration (on-site Calibration)

Calibration Measurement Capability (CMC) for Balance

Traceability

Example of Calibration Certificate for Electronic Balance and Weight Sets

Calibration Fees for Weight Calibration

Electrical Calibration Laboratory

Temperature Calibration Laboratory

Volumetric Measurement Laboratory

Price List

Pressure Measurement Laboratory

ဆက်သွယ်ရန်